GaleriaGalerie
Strona główna > Galeria
Restauracja organów Wilhelma Sauera z 1879 r. w kościele p.w. św. Mikołaja w Bydgoszczy
Zleceniodawca:

 

Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Św. Mikołaja w Bydgoszczy

ul. Wyzwolenia 2

85-790 Bydgoszcz

 ks. kanonik dr Ryszard Buliński

 

 

Okres realizacji: maj 2008 - maj 2010
Charakterystyka instrumentu:

Obiekt:          organy z dwoma manuałami i pedałem. Wiatrownice stożkowe. Mechaniczna traktura grająca i rejestrowa. Stół gry wolnostojący ustawiony symetrycznie do frontowej części szafy organowej przodem do ołtarza głównego.

 

 Budowniczy:   Wilhelm Sauer. Opus 286. Frankfurt am Oder

 

 Rok budowy:  1879

 

 Szafa organowa: w stylu neogotyckim pochodząca z okresu budowy organów

 

Dyspozycja:

 

Manuał I. (Hauptwerk)

skala: C-f 3

(54 tony)

1.   Bourdun 16’

2.   Principal 8’

3.   Rohrflöte 8’

4.   Oktave 4’

5.  Progressiv 2-3 fach

Manuał II. (Oberwerk)

skala: C-f 3

(54 tony)

1.   Gedackt 8’

2.  Salicional 8’

3.  Flauto dolce 4’

Pedał

Skala: C-d1

(27 tonów)

1.    Subbaß 16’

2.    Violon 8’

Łączniki (Koppel)

1.    Manual koppel (II zu I)

2.    Pedal koppel  (I zu Ped.)

 

 

Organy powstały w Zakładzie Budowy Organów Wilhelma Sauera we Frankfurcie nad Odrą. Pierwotnie  były ustawione w sąsiednim kościele p.w. Św. Jana Apostoła i Ewangelisty pełniącego funkcję kościoła ewangelickiego. W okresie powojennym instrument translokowano do obecnego wnętrza bez ingerencji w strukturę brzmieniową i konstrukcyjną. Jedyną zmianą, jaka została dokonana było dobudowanie do szafy (prospektu) dwóch pól piszczałkowych o konstrukcji uszaków, w których mieści się obecnie po dziewięć sztuk piszczałek niegrających, wykonanych z drewna.

 

Prace restauratorskie:

Wszystkie możliwe do wystawienia z organów elementy zostały przewiezione do pracowni w Głoguszu i tam, po starannym oczyszczeniu i zaimpregnowaniu, poddane zostały pracom restauratorskim. Poniżej przedstawiono ich zakres.

 

PISZCZAŁKI POSZCZEGÓLNYCH GŁOSÓW

  • naprawa piszczałek metalowych: prostowanie, formowanie korpusów, lutowanie,
  • nowe oskórowania kapturków piszczałek krytych,
  • naprawa piszczałek drewnianych: impregnacja przeciw szkodnikom drewna, udrożnienie szpuntów (dekli) w piszczałkach krytych, wykonanie nowego oskórowania szpuntów, udrożnienie dostroików, ymiana elementów konstrukcyjnych piszczałek drewnianych zniszczonych przez szkodniki drewna,
  • wstępna intonacja odrestaurowanych piszczałek poszczególnych głosów na intonierce.

 

ZASILANIE POWIETRZNE 

  • impregnacja drewnianych elementów konstrukcyjnych miechów środkiem przeciw szkodnikom drewna,
  • wewnętrzne uszczelnienie miechów skórą i właściwego rodzaju klejem,
  • zdjęcie starego oskórowania z drewnianych elementów konstrukcyjnych miecha i jego klinowych podawaczy
  • nowe oskórowanie fałdów i rogów miecha i podawaczy dwoma warstwami skóry miechowej koziej i owczej garbowanej bezchromowo,
  • globalna wymiana ścięgien zawiasów,
  • oklejenie miecha i podawaczy niebieskim papierem wykończeniowym (odcień najbardziej zbliżony do oryginalnego),
  • impregnacja kanałów powietrznych środkiem przeciw szkodnikom drewna,
  • wykonanie nowej skrzynki regulującej dopływ powietrza z wentylatora do miechów wraz z wentylem dławiącym,
  • wykonanie dźwiękoszczelnej obudowy wentylatora wraz z wentylem chłodzącym,
  • wykonanie nowych kanałów powietrznych do zasilania powietrznego miecha z drewna sosnowego oraz kanału na na zasilaniu powietrznym wiatrownic,

 

STÓŁ GRY

  • wymiana elementów skórzanych w wewnętrznych urządzeniach stołu gry,
  • nowe skórzane nakrętki,
  • nowe okładziny z kości wołowej na klawiszach diatonicznych pierwszego manuału,
  • czyszczenie i polerowanie okładzin z kości wołowej klawiszy diatonicznych obu manuałów,
  • oczyszczenie i nałożenie nowej politury szelakowej na hebanowych nakładkach klawiszy chromatycznych obu manuałów,
  • kaszmirowanie otworów gniazd szpilek prowadzących klawisze manuałowe celem likwidacji luzu bocznego,
  • nowe niklowane sztyfty prowadzące klawisze manuałowe,
  • nowe filce tłumiące pracę klawiszy manuałowych,
  • nowe nakładki z drewna dębowego o menzuracji identycznej jak oryginalna i filce tłumiące na klawiaturze pedałowej,
  • oczyszczenie ramy klawiatury pedałowej i lakierowanie lakierem matowym,
  • nowa ława dla grającego z drewna dębowego wykonana zgodnie z wzorem menzuracyjnym obecnej oryginalnej,
  • odnowienie napisów i złoceń na ceramicznych główkach wyciągów  rejestrowych,
  • zrekonstruowanie brakującego pulpitu do nut,
  • odnowienie okleiny i politury na meblowej części stołu gry (obok włączników rejestrowych),
  • nowe zamki (klucze) zamykające dostęp do stoły gry, oświetlenie klawiatury pedałowej, włączniki wentylatora i oświetlenia klawiatury pedałowej.

 

WIATROWNICE,

  • nowe uszczelniające oskórowanie pod klocami piszczałkowymi,
  • naprawa dźwigni trakturowych (wymiana części zużytych),
  •  oczyszczenie i impregnacja środkiem przeciw szkodnikom drewna konstrukcji stojaków wiatrownic,
  • wstawienie (na miejscu) poszczególnych głosów ich intonacja i strojenie z zachowaniem wzorców intonacyjnych i strojeniowych,

 

 TRAKTURA GRAJĄCA I REJESTROWA

  • wymiana uszkodzonych abstraktów,
  • wymiana elementów zużytych i zniszczonych: mosiężne druty, ośki, oskórowania, filce, itp.,
  • regulacja traktury grającej i rejestrowej.

 

PISZCZAŁKI PROSPEKTOWE

  • wykonanie kompletu 27 sztuk piszczałek prospektowych (frontowych) ze stopu organmistrzowskiego 75% (stop cyny z ołowiem), na podstawie pomiaru menzuracji obecnych cynkowych oraz pomiarów średnic tzw. grzebieni podtrzymujących,
  • intonacja i strojenie grających piszczałek prospektowych (w prospekcie umieszczone są piszczałki głosów: Principal 8’ i Octave 4’oraz  kilka sztuk piszczałek niemych)

 

Stan materiału piszczałkowego
Stan oskórowania miecha przed podjęciem prac
Połamane abstrakty

Lubuski Reginalny Program Operacyjny Niniejsza strona powstała w wyniku realizacji projektu Być liderem - budowa przewagi konkurencyjnej Zakładu Organmistrzowskiego "Ars Organum" poprzez modernizację i rozbudowę parku maszynowego, współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa w ramach Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013